Van de historische windmolen & pakhuizen op de oevers van de Zaan tot de imposante staalindustrie aan de kust in Velsen. Industrie zit in het DNA van dit gebied, er heerst een echte industriecultuur. De HollandRoute toont het oude industriële erfgoed van dit gebied, maar laat ook ruimte voor de industrie van nu en de wisselwerking met de hedendaagse samenleving.

Wapenindustrie aan het Noordzeekanaal
Het Hembrugterrein, waar ooit duizenden mensen werkten, lag er jarenlang verloren bij. In 2003 sloot de laatste eigenaar definitief de deuren, waarna de gebouwen leeg kwamen te staan en in verval raakten. Sinds 2011 wordt echter gewerkt aan de herontwikkeling van dit terrein. Verschillende monumentale gebouwen zijn inmiddels gerenoveerd en meerdere bedrijfjes hebben het terrein al weten te vinden. Dit moet dé plek worden voor innovatieve en creatieve bedrijvigheid in de regio.

Bedrijvig was het hier al sinds eind negentiende eeuw. In 1895 liet het ministerie van Defensie (toen nog Departement van Oorlog genoemd) zijn oog vallen op dit gebied, ingeklemd tussen het Noordzeekanaal en de Zaan. Het lag in het hart van de Stelling van Amsterdam, UNESCO Werelderfgoed sinds 1996. Buiten het bereik van eventueel vijandige artillerie, maar ver genoeg van Amsterdam en Zaandam om bij eventuele explosies de schade beperkt te houden. Dit was de plek voor de Staatsbedrijf der Artillerie Inrichtingen. De plek waar het Rijk haar eigen wapens en munitie kon produceren.

Industriewand Wormer
De voormalige rijstpellerijen en pakhuizen langs de Zaan in Wormer zijn van grote sociaalhistorische betekenis. Zij weerspiegelen de industriele ontwikkelingen aan het eind van de 19de en het begin van de 20ste eeuw. Tot 1893 werden gort en rijst gepeld met behulp van windmolens. In de Zaanstreek stonden op het hoogtepunt 121 van deze pelmolens! Maar in 1893 openden de broers Albert en Jacob Adriaan Laan een fabriek in Wormer waar gort met stoom gepeld werd. Het bleek een gouden greep. Al snel werd er flink winst gedraaid en de fabriek breidde zich steeds verder uit. Dit succes leidde tot intensieve bebouwing langs de Zaan. Tussen 1977 en 1920 verrees een reeks pellerijen en stukgoed (zakkengoed) opslagplaatsen. In 1912 werd bovendien begonnen met bulkopslag in een silo van gewapend beton. Door de verscheidenheid aan bouwstijlen is de bebouwing ook van grote architectuurhistorische waarde.

Provinciale Atlas Noord-Holland/Noord-Hollands Archief

Vrijwel de hele industriewand van Wormer is Rijksmonument. In de voormalige pellerijen zit nu een combinatie van woon- en bedrijfsruimte. Het Mercuriuscomplex heeft zijn oorspronkelijke functie echter behouden. Het is de thuishaven van het Nederlandse rijstmerk Lassie. Het merk dat voortkomt uit dat goede idee van de gebroeders Laan uit 1893.