De tsaar in Holland
Op zondag 25 augustus 1697 ging Peter van Zaandam naar Amsterdam, omdat die dag het Grote Gezantschap aankwam. De tsaar had de groep waarmee hij incognito reisde verlaten omdat hij sneller in Zaandam wilde zijn om aan het bouwen van schepen te kunnen beginnen, daarvoor was hij vooral naar Holland gekomen.
Een van de begeleiders van de tsaar en de gezanten was de Amsterdamse burgemeester Nicolaas Witsen (1641-1717). Hij was in 1664 in Moskou geweest en werd gezien als een groot Ruslandkenner. Er bestond al voor de komst van de tsaar naar Holland een briefwisseling tussen Peter en Witsen. Witsen was ook bewindvoerder van de VOC. Hij hoorde van moeilijkheden in Zaandam, waar de tsaar door steeds grotere groepen mensen werd aangestaard, en raadde hem aan op de afgeschermde werf Oostenburg van de VOC te komen werken. Witsen bood aan een verzoek daartoe in te dienen bij de volgende vergadering van de bewindvoerders, die toestemming moesten verlenen. Deze vergadering vond de volgende dag plaats. Hierdoor duurde het bezoek van de tsaar aan Zaandam slechts acht dagen, zelf was hij van plan aanzienlijk langer in Zaandam te blijven.
(bron: http://www.zaans-industrieel-erfgoed.nl/)