Tijdens de Tweede Wereldoorlog heeft de Duitse bezetter langs de hele westkust van het vaste land van Europa een verdedigingslinie aangelegd: de Atlantikwall. Deze 2685 kilometer lange linie van Noorwegen tot Spanje moest een geallieerde invasie voorkomen.

Zoals de naam suggereert, was de Atlantikwall geen aaneengesloten muur van verdedigingswerken, maar werd er vooral geconcentreerd op strategische punten (havensteden). Eén van die strategische punten was IJmuiden. Het complex van verdedigingswerken bij IJmuiden werd ook wel ‘Festung IJmuiden’ genoemd. Deze linie liep van Wijk aan Zee tot aan Bloemendaal aan Zee. Aan de kust stonden kustbatterijen en luchtdoelbatterijen om een aanval vanaf zee te weerstaan. Verder landinwaarts was achter de kustbatterijen een kleine cirkel van bunkers geplaatst om een aanval vanaf het land te kunnen weerstaan. Ook op het Forteiland, in de monding van het Noordzeekanaal, werd het fort van de Stelling van Amsterdam gemoderniseerd. Rondom IJmuiden werd een gordel van tankhindernissen gebouwd.

Na de Tweede Wereldoorlog is een groot aantal bunkers gesloopt. Toch resteren er nog veel van deze verdedigingswerken in Nederland waarvan sommige bijna of geheel onder het zand zijn verdwenen.