Havensafari 2016, een avontuurlijke en unieke ontdekkingsreis door de Amsterdamse haven!

Van 5 augustus tot en met 10 september 2016. Elke vrijdag en zaterdagavond van 19:00 tot 22.00 vanaf de NDSM-Pier tegenover de Botel in Amsterdam Noord.

Stap aan boord! De Havensafari is een reis per boot die je meevoert door de inspirerende Amsterdamse haven. Laat je verrassen door fascinerende uitzichten. Luister naar levensechte verhalen terwijl de zon ondergaat achter het grootse havendecor. Ontdek plekken die normaal niet toegankelijk zijn voor publiek en ervaar de kracht van industrie en natuur. Ga het water op en beland in de wondere wereld van de vierde haven van Europa.

Dit jaar zijn er op sommige tochten speciale gasten aan boord die hun persoonlijke verhaal vertellen over hun kennis van de haven en zoomen we in op thema’s zoals afval en de ecologie. Daarnaast hebben we op sommige tochten een aangepast cultureel programma waarbij de industriele omgeving het muzikale decor vormt.

Er gaat een speciale safarigids mee op pad. Houd onze website en Facebook-pagina in de gaten voor meer info en data.

Iedere vrijdag en zaterdagavond vanaf 5 augustus tot en met 10 september vertrekt de Havensafari-boot om 19:00 vanaf de NDSM-pier, tegenover de Botel in Amsterdam-Noord. De tocht duurt ongeveer 3 uur. De boot beschikt over een open bovendek en een benedendek, zodat het ook bij minder mooi weer aangenaam vertoeven is. De Havensafari is geschikt voor zowel volwassenen als kinderen.

Zie voor meer tijden, info en tickets: www.havensafari.nl

Volg op Facebook (HAVENsafari) en Twitter @havensafari

Het jaar 2015 is uitgeroepen tot het Europees jaar van het industrieel erfgoed. De provincie Noord-Holland heeft een rijk industrieel verleden, van de historische windmolen en pakhuizen op de oevers van de Zaan tot de imposante staalindustrie in Velsen.

Industrie zit in het DNA van dit gebied, er heerst een echte industriecultuur. Nu, aan het einde van dit themajaar en tijdens de “donkere” dagen van december, zal Festival Industrie Cultuur aansluiting zoeken bij het Amsterdam Light Festival door enkele van de industriële iconen langs het Noordzeekanaal in de schijnwerpers te zetten.

Passagiers op de bootverbinding tussen Amsterdam Centraal, het Hembrugterrein en Zaandam Centrum ervaren in het donker een bijzondere mix van industrieel erfgoed en kunst. Door het belichten van drie bijzondere industrieel erfgoed-iconen langs deze vaarroute zal de dynamische industriële geschiedenis van het Noordzeekanaalgebied en de Zaanstreek extra benadrukt worden. De NDSM Scheepskraan, meelfabriek ‘de Vrede’ en het Hembrug Laboratorium vormen samen met het kunstwerk LICHThuis een bijzondere aanvulling op het Amsterdam Light Festival.

Naast de reguliere afvaarten langs de Lichtbakens (kijk hier voor de actuele dienstregeling) zijn er in december ook diverse extra late Lichtbaken-Tours. Een aantal extra late afvaarten vanaf Amsterdam Centraal Station laten de Lichtbakens extra tot hun recht komen. Ook zal er onder leiding van een gids een spannende stop gemaakt worden bij een van de Lichtbakens. Opstappen bij Amsterdam CS (steiger 14) kan voor het reguliere tarief van 5 euro per persoon. De late afvaarten voor de Lichtbaken-Tours zijn op 3, 12, 19, 27 december en 2 & 9 januari 2016 om 18.00 uur.

Een gratis app (beschikbaar voor iOS) geeft extra informatie over de Lichtbakens èn twaalf andere ‘Iconen van de Industriecultuur’ in het Noordzeekanaalgebied en de Zaanstreek. Zoek in de Apple App Store op ‘Lichtbakens’ en download de app gratis.

De Provincie Noord-Holland pakt uit met een Erfgoedpaviljoen op de Uitmarkt. Bezoek de buitenexpositie die voert langs de hoogtepunten van de industriële revolutie langs het Noordzeekanaal, de Zaanstreek en Amsterdam. Laat een stoombootje varen, proef chocolade, leer over de werking van de stoommachine in het Stoomlab, bekijk historische films en geniet van muziek- en theatertalent op het podium voor het paviljoen. Het Erfgoedpaviljoen van de provincie Noord-Holland staat tijdens de Uitmarkt op zaterdag 29 augustus en zondag 30 augustus op het Museumplein.

Industriecultuur
2015 is het jaar van het Europees Industrieel Erfgoed. Aanleiding voor de provincie Noord-Holland om met het Festival Industrie Cultuur haar rijke industriële verleden te tonen aan de hand van twaalf iconen van de industriecultuur. Van de historische windmolens en pakhuizen op de oevers van de Zaan, de Stoombierbrouwerij Heineken en het Scheepvaartmuseum, tot de stoomgemalen in de Haarlemmermeer. Ontdek hoe bijzonder deze periode is geweest voor de ontwikkeling van Amsterdam en Nederland. De buitenexpositie vertelt u meer over het verleden, heden en de toekomst van de iconen. Het Noordzeekanaal is zo’n belangrijk icoon. Speciaal voor de Uitmarkt is dit gebied met kanaal nagebouwd. En er kan ook gevaren worden met stoombootjes.

Culturele rijkdom
In het erfgoedpaviljoen zijn de culturele parels van Noord-Holland te vinden. Festival Industriecultuur toont de geschiedenis van industriecultuur in het filmtheater. Het festival organiseert allerhande activiteiten waaronder Oktober Cacaomaand. Een voorproefje wordt gegeven op de Uitmarkt – kom chocolade proeven!

Werelderfgoed De Stelling van Amsterdam is een 135 kilometer lange verdedigingslinie rondom Amsterdam en bestaat uit forten, batterijen, dijken en sluizen. Een foto-expositie laat de veelzijdigheid van de forten van de Stelling van Amsterdam zien. Veel forten hebben tegenwoordig een nieuwe bestemming. Fortondernemers zijn aanwezig om over hun fort en de Stelling te vertellen en er is een wijnproeverij. Hoedenmuseum Zet ‘m op uit Andijk is één van de bijzondere kleine musea uit Noord-Holland met een grootse collectie. Pas een hoed en maak een selfie. In het Stoomlab kun je zelf aan de slag. Medewerkers van Stoomgemaal Halfweg, Stoommachinemuseum Medemblik en Museumstoomtram Hoorn-Medemblik leren je meer over de werking van de stoommachine. Kom ook naar het paviljoen voor actuele uittips en route-informatie. Schrijf je in voor de nieuwsbrief van www.uitinnoordholland.nl en maak kans op een Heerlijke Reis door de Tijd met de Museumstoomtram Hoorn-Medemblik!

Muziek en meer
Op het podium voor het paviljoen treden artiesten op die financiering zoeken via crowdfundingplatform voordekunst.nl. De provincie steunt voordekunst.

In samenwerking met Vereniging De Zaansche Molen zet het Festival Industrie Cultuur tijdens Sail Amsterdam de molens aan de Zaanse Schans feestelijk in het licht. Van 19 t/m 23 augustus krijgen de molens dagelijks tussen 21.30 en 02.00 uur ieder een ‘eigen kleur’. Deze spectaculaire verlichting is eenmalig en zorgt voor een bijzondere beleving van de molens en de Zaans Schans.

Het Festival Industrie Cultuur, een initiatief van de Stichting Zaanse Industriecultuur in samenwerking met de Provincie Noord-Holland, is gestart in april en duurt nog tot eind oktober. Onderdelen van het festival zijn onder andere de Varende Verhalenbank, de Zaansafari’s en de Cacaomaand.

De ontdekkings-game daagt toeristen en recreanten uit verborgen stempels te ontdekken op bijzondere erfgoedlocaties in Noord-Holland. De eerste stempels van deze nieuwe game zijn – in het kader van Festival Industrie Cultuur – te vinden langs de Zaan. Circa vijftien bijzondere erfgoedlocaties hebben een 3D geprinte stempel opgehangen. Het gebied loopt van West-Knollendam via Wormerveer, Zaanse Schans, Zaandijk, Koog a/d Zaan naar Zaandam. Opvallende stempels in blauw, geel, rood die via een speciale app op de iPhone een digitale afdruk geven.

Om alle stempels te verzamelen, kom je ook op plekken, die je anders nooit zou ontdekken. Deze editie van ‘Stampions aan de Zaan’ duurt vier tot vijf maanden en eindigt op 1 november 2015. Lukt het je alle stempels van de deelnemende locaties te verzamelen, dan ligt in november een pakketje Zaanse streekproducten klaar. Gedeputeerde Ralph de Vries van de provincie Noord-Holland zette op 25 juni 2015 de eerste stempel.

De historische betekenis van het Noordzeekanaal, de sluizen en de daarbij aangelegde havenwerken is groot. Zonder deze bestond IJmuiden niet, was de Amsterdamse zeehaven weggekwijnd en was de Hoogovens Staalfabriek ergens anders gebouwd. Ook vandaag de dag vervult het Noordzeekanaalgebied vele functies. Ruimte om te werken, te wonen en te recreëren.

Prijzen

Met de fotowedstrijd wil het Projectbureau Noordzeekanaalgebied een ‘gezicht’ geven aan de historische en hedendaagse betekenis van het Noordzeekanaalgebied. Foto’s kunnen ingezonden worden in drie categorieën. Per categorie worden er twee prijzen beschikbaar gesteld, een hoofdprijs en een eervolle vermelding. De hoofdprijs bedraagt € 500,- en de eervolle vermelding bedraagt  € 250,-.

Wedstrijdcategorieën

Het Projectbureau Noordzeekanaalgebied is op zoek naar foto’s die het heden en het verleden van het Noordzeekanaalgebied laten zien in combinatie met één van onderstaande categorieën:

  • Werken        → Industrie, haven & bedrijvigheid
  • Wonen         → Huisvesting & leefomgeving
  • Recreëren    → Natuur, milieu & cultuur

Jurering en prijsuitreiking

Een deskundige jury beoordeelt de foto’s onder andere op herkenbaarheid van het gebied, de rol van de mens in de foto en de techniek en compositie van de foto. In elke categorie wordt een hoofdprijs uitgereikt en een eervolle vermelding.

Voorwaarden fotowedstrijd

Deelname aan de fotowedstrijd is mogelijk vanaf 1 mei 2015 tot en met 1 juni 2015. Voor de fotowedstrijd geldt dat je via deze site foto’s mag uploaden, mits je aan de wedstrijd- en algemene voorwaarden aanvaardt. Door foto’s op de site te plaatsen geef je aan hiermee in te stemmen.

De imposante industriële architectuur van het voorheen afgesloten militaire terrein trok 23 april ruim 50 bezoekers naar het Hembrugterrein in Zaanstad voor de Kick-off van Herbestemming NH 2015. Gedeputeerde Elvira Sweet opende de zesde editie van het herbestemmingsprogramma. Zij benadrukte het belang dat de provincie Noord-Holland hecht aan het levend houden van het erfgoed en het openstellen van het erfgoed voor het publiek. De drie gekozen herbestemmingsprojecten in de categorieën agrarisch, industrieel en religieus erfgoed zijn kenmerkend voor de herbestemmingsopgaven in Noord-Holland.

De initiatiefnemers en eigenaren van de drie gekozen Herbestemming NH projecten Hoeve Overslot in Egmond aan den Hoef, De Hoeksteen in Uithoorn en Gebouw 320 op het Hembrugterrein in Zaanstad, presenteerden tijdens de Kick-off hun gebouw. Sommigen hadden een droom over de toekomstige bestemming, anderen benadrukten het belang van het gebouw voor de ontwikkeling van de omgeving. Dat gold vooral voor Hoeve Overslot in Egmond aan den Hoef, een van oorsprong middeleeuwse boerderij die als een schone slaapster voor eeuwig rust in de verstilde omgeving van het Slotkwartier. Wie kust haar wakker? De kleinkinderen van architect Gerrit Rietveld dromen van een museale toekomst van De Hoeksteen in Uithoorn, van oorsprong een kerk die hun grootvader heeft ontworpen. De Hoeksteen zien zij als een externe expositieruimte voor de omvangrijke depotcollecties van de verschillende musea, zoals het Centraal Museum te Utrecht of het Stedelijk Museum Amsterdam. Gebouw 320 op het Hembrugterrein is fysiek de grootste herbestemmingsopgave van dit jaar. Het is één van de 50 monumenten die het Hembrugterrein rijk is. Uiteindelijk zullen zij allemaal worden herbestemd. Maar gebouw 320 ligt aan de toekomstige nieuwe ingang van het terrein en wordt zo het visitekaartje van het gebied. 4000 vierkante meter ligt te wachten op een representatieve invulling. Ook deze enorme hal, waar ooit wapentuig werd gemaakt, ligt te wachten op de prins die haar wakker kust.

Keynote spreker Arno Boon, directeur van Boei, Nationale Maatschappij tot Behoud, Ontwikkeling en Exploitatie van Industrieel erfgoed, had een prikkelende titel voor zijn betoog: Het industrieel erfgoed is bijna op. Aan de hand van voorbeeldprojecten zette hij het werk van Boei in de afgelopen jaren uiteen. Inderdaad een indrukwekkende lijst waarbij de vraag rijst: is er nog wel industrieel erfgoed over, dat op een herbestemming wacht? Het publiek hoefde maar uit het raam te kijken om het tegendeel van deze bewering te aanschouwen. Het ging Boon dan ook meer om de kentering die hij waarneemt richting herbestemming van agrarisch en religieus erfgoed. De leegloop van kerken, die al jaren aan de gang is wordt nu in volle omvang zichtbaar door de leegstand.

In de periode van mei tot september 2015 organiseert Herbestemming NH voor de drie geselecteerde objecten inspirerende sessies waarbij omwonenden en experts innovatieve ideeën voor herbestemming van de desbetreffende gebouwen genereren. Op vrijdag 11 september 2015 wordt het programma met de Dag van de Herbestemming afgesloten.

In IJmuiden wordt al sinds 1931 hoogovencement geproduceerd. De locatie van deze fabriek is niet toevallig gekozen. Door zich te vestigen naast de Hoogovens (tegenwoordig Tata Steel) is de belangrijkste grondstof voor de productie van hoogovencement – namelijk hoogovenslak – altijd dichtbij. Bij de fabriek in IJmuiden wordt het halffabrikaat voor de bereiding van cement (klinker) per schip aangevoerd en samen met hoogovenslak en andere componenten tot cement gemalen. ENCI IJmuiden heeft een productiecapaciteit van 1,4 miljoen ton cement/jaar.

Speciaal voor het Festival Industrie Cultuur zullen enkele unieke bedrijfsrondleidingen georganiseerd worden. Later op deze website volgt meer informatie over deze rondleidingen.

De varende Verhalenbank is een echte bank waarop de verhalenvertellers plaatsnemen. Het is ook een kunstwerk waarin het verleden van de maakindustrie tot leven wordt gewekt. De varende Verhalenbank is samengesteld uit onderdelen, gereedschappen en producten uit de maakindustrie. Dat geeft aanleiding tot gesprek. Dus waar de varende Verhalenbank aanlegt, komen de verhalen los.

De bank maakt deze zomer een reis door de Zaanstreek en tijdens die tocht verhalen professionele vertellers over de boeiende geschiedenis van de Zaanse industrie. Met hun anekdotes stimuleren zij ook het publiek om hun verhalen prijs te geven. Deze onbekende verhalen worden vastgelegd en gedocumenteerd. Een nieuwe manier van geschiedenis schrijven.

De Raad van Europa heeft 2015 officieel uitgeroepen tot ‘Jaar van het Industrieel en Technisch Erfgoed’. In de provincie Noord-Holland zal door middel van de organisatie van het Festival Industrie Cultuur invulling worden gegeven aan dit Europese themajaar. Tot ver in oktober worden uiteenlopende activiteiten georganiseerd in het Noordzeekanaalgebied en de Zaanstreek. De rode draad binnen dit festival is het rijke industriële verleden van dit gebied.

Europees Themajaar

Na een eerste editie in 1996 staat nu 2015 in heel Europa in het teken van het industrieel erfgoed. Waar dit erfgoed in 1996 nog volledig vogelvrij was en veelal werd gesloopt is de publieke waardering voor de oude fabriekshallen en complexen inmiddels groot. Maar industrieel erfgoed is meer dan alleen de gebouwen, ook de persoonlijke ervaringen en sociale ontwikkelingen die industrialisering met zich mee brengt zijn van groot belang. In de provincie Noord-Holland is dit brede thema opgepakt door een publieksfestival te organiseren in het Noordzeekanaalgebied en de Zaanstreek. Bij uitstek twee gebieden met een kenmerkend industrieel karakter.

Sterke verhalen

Van de Zaanse windmolens die ooit het landschap domineerden tot de ruwe staalindustrie van IJmuiden. Bij deze industriële cultuur horen de nodige sterke verhalen van de mensen die op deze bijzondere plekken gewerkt hebben. Op 18 april zal de Velsense openingshandeling van het Festival dan ook plaatsvinden bij het zogenaamde leugenaarsbankje bij de Kop van de Haven. Een leugenaarsbankje vormde van oudsher de ontmoetingsplaats voor dorpsoudsten. Hier werd menig sterk verhaal uitgewisseld. Agnes de Boer en Marlenne Schrijver, auteurs van Beleef Oud-IJmuiden, nemen het aanwezige publiek aan de hand van enkele sterke verhalen mee door de veelzijdige geschiedenis van IJmuiden. Connie Braam, auteur van De woede van Abraham (historische roman over de aanleg van het Noordzeekanaal) zal vanaf de opening officieel als ambassadeur van het Festival optreden.

Zaanse verhalenbank

Het regionale karakter van het festival zal worden onderstreept door een gezelschap van gasten in gepaste stijl via het Noordzeekanaal te vervoeren naar de Zaanstreek. De oude veerpont ‘Vice Versa 3’ zal ter hoogte van de Zaanse sluizen een bijzondere boot ontmoeten. De Zaanse Verhalenbank is een kunstproject waarin het verleden van de maakindustrie tot leven wordt gewerkt. De bank staat op een schip en is zelf samengesteld uit objecten, onderdelen, gereedschappen en andere voorwerpen die afkomstig zijn uit de maakindustrie. Gedurende het Festival zal de bank zich over het water in de streek verplaatsen en op diverse plekken aanleggen. Deze bank prikkelt bezoekers om plaats te nemen en de industriële verhalen te delen waar de streek groot mee is geworden. Onder andere Hans Kuyper, kinderboekenschrijver en eveneens ambassadeur van het Festival Industrie Cultuur en Geke Faber, burgemeester van Zaanstad zullen plaatsnemen op de bank. De veelzijdige band ‘De Kift’ zal het geheel muzikaal passend begeleiden.

Festival Industrie Cultuur

Met de ingebruikname van de verhalenbank gaat het Festival Industrie Cultuur officieel van start. Gedeputeerde van de Provincie Noord-Holland, Elvira Sweet, heeft met het Festival een duidelijk doel voor ogen: “het Festival Industrie Cultuur wil een groot publiek de industriecultuur in het Noordzeekanaalgebied en de Zaanstreek laten beleven, vanuit heel verschillende invalshoeken. Door een creatief en authentiek programma in samenwerking met bestaande partijen en initiatieven presenteert deze regio zich bij bewoners, bezoekers en bedrijven als creatief en ondernemend.”

Van april tot oktober 2015 zullen in de Zaanstreek en het Noordzeekanaalgebied tal van activiteiten georganiseerd worden onder de vlag van het Festival Industrie Cultuur. Het Noord-Hollandse festival toont het oude industriële erfgoed van dit gebied, maar laat ook ruimte voor de industrie van nu en de rol van de gemeenschap hierin. Bezoekers kunnen aan boord stappen van een Zaansafari en de spannende verhalen ontdekken van de industriële panden op de oevers van de Zaan. Maar er worden ook bijzondere rondleidingen gegeven door de 16e eeuwse waterstaatkundige Nicolaus Cruquius, die tot leven komt in het gelijknamige stoomgemaal. Een serie unieke bedrijfsopenstellingen bij hedendaagse industrieën maken het gevarieerde programma compleet.